Odwodnienie i przewodnienie u psa latem – jak rozpoznać, zapobiegać i kiedy reagować?

Lato to czas beztroski, wyjazdów i dłuższych spacerów z pupilem. Jednak wysokie temperatury mogą stanowić poważne zagrożenie dla zdrowia psa – zwłaszcza jeśli nie zwracamy uwagi na odpowiednie nawodnienie. Wśród najczęstszych letnich zagrożeń znajdują się odwodnienie, a rzadziej – jego przeciwieństwo, czyli nadwodnienie. Oba stany mogą prowadzić do groźnych konsekwencji, a ich rozpoznanie i profilaktyka są obowiązkiem każdego odpowiedzialnego opiekuna.

 

Czym jest odwodnienie i dlaczego jest niebezpieczne?

Odwodnienie (dehydratacja) to stan, w którym organizm psa traci więcej wody i elektrolitów, niż jest w stanie uzupełnić. Do takiej sytuacji może dojść w wyniku intensywnego wysiłku, upału, biegunki, wymiotów, gorączki, a także zbyt małej dostępności wody. Szczególnie narażone są szczenięta, psy starsze, osobniki chore (np. z cukrzycą lub niewydolnością nerek) oraz rasy brachycefaliczne, które gorzej radzą sobie z termoregulacją.

 

Objawy odwodnienia – subtelne, ale groźne sygnały

Wczesne objawy odwodnienia mogą łatwo umknąć uwadze. Warto jednak zachować czujność i reagować natychmiast, gdy zauważysz:

• suchy nos i lepkie dziąsła,
• gęstą, lepką ślinę,
• apatię, ospałość,
• utratę apetytu,
• twardy, suchy kał lub zaparcia,
• zwiększone pragnienie – lub przeciwnie: niechęć do picia,
• spowolnienie reakcji, problemy z koordynacją.

Prostym testem jest tzw. test fałdu skórnego: delikatnie unieś fałd skóry na karku psa i obserwuj, jak szybko wraca do pierwotnego położenia. Jeśli skóra opada wolno lub pozostaje uniesiona – to niepokojący znak.

W zaawansowanym stadium odwodnienia mogą pojawić się zaburzenia pracy serca, problemy z oddychaniem, a nawet wstrząs. To stan zagrożenia życia, który wymaga natychmiastowej pomocy weterynaryjnej. W takiej sytuacji nie próbuj samodzielnie poić psa – konieczna będzie płynoterapia dożylna.

Przewodnienie – rzadkie, ale równie niebezpieczne

Choć odwodnienie jest problemem powszechnie znanym, coraz częściej mówi się także o ryzyku przewodnienia organizmu. Dochodzi do niego, gdy pies wypija zbyt dużo wody w krótkim czasie, co prowadzi do rozcieńczenia sodu we krwi (hiponatremii). Najczęściej dotyczy to psów bawiących się intensywnie w wodzie – aportujących z jeziora czy chlapiących się w basenie, a także szczeniąt.

Do objawów przewodnienia należą:

• ospałość, dezorientacja,
• wymioty,
• brak koordynacji,
• wzdęcie lub obrzęk brzucha,
• drgawki,
• utrata przytomności.

Podobnie jak w przypadku odwodnienia – konieczna jest natychmiastowa konsultacja z lekarzem weterynarii.

 

Jak zapobiegać odwodnieniu i przewodnieniu?

Najważniejsza jest świadomość i profilaktyka. Oto najskuteczniejsze działania:

1. Zapewnij stały dostęp do świeżej wody

Zadbaj, by miska z wodą była zawsze pełna, czysta i ustawiona w zacienionym miejscu. W upały wymieniaj wodę częściej – najlepiej kilka razy dziennie. W podróży zabieraj bidon turystyczny lub składaną miskę. Aby zachęcić psa do picia, możesz dodać odrobinę bulionu (bez soli) lub kostkę lodu.

2. Unikaj wysiłku fizycznego w upale

Spacery i zabawy planuj na wczesny poranek lub późny wieczór. W godzinach szczytu unikaj intensywnych aktywności, szczególnie na nagrzanych nawierzchniach.

3. Zadbaj o komfort termiczny

Nie zostawiaj psa w aucie – nawet na chwilę. W domu lub na działce zapewnij zacienione, chłodne miejsce. W razie potrzeby stosuj maty chłodzące lub specjalne kamizelki.

4. Monitoruj zabawy w wodzie

Podczas kąpieli w jeziorze czy basenie rób regularne przerwy i zachęcaj psa do picia świeżej wody. Psy, które w zabawie połykają dużo wody, są szczególnie narażone na nadwodnienie.

5. Zwracaj uwagę na psy chore i starsze

Psy przewlekle chore, po zabiegach lub w trakcie leczenia powinny być szczególnie monitorowane. W razie potrzeby weterynarz może zalecić nawadnianie podskórne lub elektrolity dla zwierząt.

 

Jak właściwie nawadniać psa na co dzień?

Odpowiednie nawodnienie to nie tylko kwestia miski z wodą, ale część codziennej troski o zdrowie psa. Oto kilka praktycznych zasad:

🔹 Codzienna ilość wody

Pies powinien wypijać średnio 50–70 ml wody na każdy kilogram masy ciała. Przykład: pies ważący 10 kg potrzebuje ok. 0,5–0,7 litra dziennie – a więcej w trakcie aktywności i w czasie upałów.

🔹 Co, jeśli pies nie chce pić?

Niektóre psy są wybredne. Aby je zachęcić:

• dodaj do wody łyżeczkę domowego wywaru z mięsa,
• zamroź kostki lodu z wywaru i wrzuć je do miski,
• użyj fontanny z bieżącą wodą – ruch często pobudza zainteresowanie,
• podawaj galaretki mięsne lub „kisielki” na bazie bulionu.

🔹 Woda w podróży i na spacerze

Zawsze miej przy sobie wodę i składaną miskę. Proponuj psu picie co 15–30 minut. Unikaj pojenia psa wodą z przypadkowych zbiorników (stawy, kałuże) – mogą zawierać pasożyty lub toksyny.

🔹 Wspieraj nawodnienie dietą

Psy żywione suchą karmą mają zwiększone zapotrzebowanie na wodę. Warto rozważyć:

• podawanie karmy mokrej, gotowanej lub BARF,
• nawilżanie suchej karmy letnią wodą lub bulionem,
• uzupełnienie diety w produkty bogate w wodę: cukinia, arbuz (bez pestek), ogórek.

 

Co jeszcze można podawać psu w upały?

• Domowy bulion z mięsa lub ryb – zawsze bez przypraw i soli.
• Galaretki mięsne – naturalne, bez sztucznych dodatków.
• Arbuz – w niewielkiej ilości, bez pestek i skórki.
• Preparaty izotoniczne dla zwierząt – tylko po konsultacji z lekarzem weterynarii.

 

Podsumowanie – czujność to klucz do zdrowia

Latem nawodnienie psa staje się absolutnym priorytetem. Niezależnie od tego, czy planujesz aktywny dzień nad wodą, czy spokojny odpoczynek w ogrodzie – zapewnij psu dostęp do wody, regularne przerwy, cień i obserwuj jego zachowanie.

Z pozoru niewielkie objawy mogą być pierwszym ostrzeżeniem przed odwodnieniem lub przewodnieniem. Wczesna reakcja może uratować życie. Dbaj o szczegóły – i pamiętaj, że zdrowy pies to pies, który pije regularnie, chętnie i z odpowiedniego źródła.