
Kiedy umówiłeś się ze swoim pupilem na badanie serca – co trzeba wiedzieć!
- Przygotowanie do badania
Zarówno Echo serca, jak i EKG Holter to badania kardiologiczne, które wymagają odpowiedniego przygotowania pacjenta. Odpowiednie przygotowanie zwierzęcia może znacząco wpłynąć na jakość wyników oraz komfort zwierzęcia podczas badania. Natomiast żadna z tych procedur nie wymaga narkozy (czasem niezbędna jest lekka sedacja, jeśli zwierzę bardzo niespokojne) jest co jest bardzo ważne zwłaszcza w przypadku starszych zwierząt.
1.1. Przygotowanie do badania echokardiograficznego (Echo serca)
- Dieta: W większości przypadków nie jest wymagane specjalne przygotowanie żywieniowe. Jeśli zwierzę jest nerwowe lub planowane jest podanie lekkiej sedacji (rzadko stosowane), lekarz może zalecić kilkugodzinną głodówkę.
- Spokój i komfort: Zwierzę powinno być w stanie odpocząć przed badaniem. Stres i nadmierna ekscytacja mogą wpływać na parametry sercowe, np. zwiększając tętno i ciśnienie krwi. Nie zaleca się też wysiłku fizycznego, intensywnego spaceru prze badaniem – może on wpłynąć na wyniki.
- Ogolenie sierści: W zależności od długości sierści może być konieczne ogolenie małego fragmentu na klatce piersiowej, aby poprawić kontakt głowicy ultrasonograficznej ze skórą i uzyskać lepszy obraz.
- Minimalizacja stresu: Zaleca się, aby opiekun pozostał spokojny, a jeśli zwierzę ma tendencję do lękliwości, można rozważyć użycie feromonów uspokajających lub konsultację z lekarzem w sprawie lekkiej sedacji.
1.2. Przygotowanie do badania EKG Holter
- Kąpiel: Zwierzę powinno zostać wykąpane przed badaniem, ponieważ urządzenie będzie przyczepione na skórze przez 24-48 godzin i nie może zostać zamoczone w tym czasie.
- Ogolenie sierści: Konieczne jest ogolenie obszaru na klatce piersiowej, gdzie zostaną umieszczone elektrody. Brak sierści pozwala na lepszy kontakt elektrod ze skórą i poprawia jakość zapisu EKG.
- Ograniczenie aktywności: Chociaż zwierzę może prowadzić normalny tryb życia, należy unikać bardzo intensywnych aktywności (np. biegania, skakania) w celu uniknięcia przemieszczenia się elektrod lub uszkodzenia urządzenia.
- Obserwacja zachowania: Warto prowadzić notatki dotyczące zachowania zwierzęcia podczas noszenia Holtera – czy pojawiają się objawy, takie jak omdlenia, kaszel, osłabienie, czy nadmierna aktywność.
- Przebieg badania
2.1. Echo serca
Cel badania: Ocena struktury i funkcji serca, diagnoza wad wrodzonych i nabytych, monitorowanie chorób sercowo-naczyniowych.
Przebieg badania:
- Pozycjonowanie pacjenta:
- Zwierzę układane jest na specjalnym stole w pozycji bocznej lub mostkowej. Niektóre zwierzęta mogą być badane w pozycji stojącej.
- W przypadku kotów i małych psów można zastosować lekkie unieruchomienie lub uspokajające głaskanie.
- Przygotowanie klatki piersiowej:
- Lekarz weterynarii może ogolić fragment skóry, aby zapewnić lepszy kontakt głowicy ultrasonograficznej z ciałem.
- Na skórę nakłada się żel ultrasonograficzny, co poprawia przewodzenie fal ultradźwiękowych.
- Przeprowadzenie badania:
- Weterynarz przesuwa głowicę ultrasonograficzną po klatce piersiowej, uzyskując obrazy serca w czasie rzeczywistym.
- Oceniane są:
- Budowa i funkcja zastawek serca.
- Grubość ścian mięśnia sercowego.
- Przepływ krwi w jamach serca (za pomocą Dopplera).
- Wielkość przedsionków i komór serca.
- Analiza wyników:
- Weterynarz dokonuje pomiarów i ocenia obraz w czasie rzeczywistym.
- Wyniki są często dostępne natychmiast, ale w przypadku bardziej skomplikowanych diagnoz może być konieczna dodatkowa analiza przez kardiologa.
Czas trwania: Ok. 15-30 minut, w zależności od współpracy pacjenta i skomplikowania badania.
2.2. EKG Holter
Cel badania: Monitorowanie pracy serca w naturalnych warunkach przez 24-48 godzin, wykrywanie arytmii i zaburzeń przewodzenia.
Przebieg badania:
- Założenie elektrod:
- Do ogolonej skóry na klatce piersiowej przyklejane są elektrody.
- Elektrody podłączone są do rejestratora EKG Holter, który jest małym urządzeniem przypinanym do szelek lub specjalnego bandaża.
- Monitorowanie przez 24-48 godzin:
- Zwierzę może prowadzić normalne życie, ale należy unikać intensywnej aktywności fizycznej i kąpieli.
- Opiekun powinien obserwować zwierzę i notować wszelkie niepokojące objawy (np. osłabienie, omdlenia, kaszel) oraz godziny ich wystąpienia.
- Zdjęcie urządzenia:
- Po zakończeniu monitorowania weterynarz zdejmuje elektrody i rejestrator.
- Dane z urządzenia są analizowane przez specjalistyczne oprogramowanie.
- Analiza wyników:
- Weterynarz ocenia zapis i szuka nieprawidłowości w rytmie serca.
- W przypadku wykrycia arytmii może być konieczne dalsze postępowanie diagnostyczne lub terapeutyczne.
Czas trwania: Samo założenie Holtera trwa około 10-15 minut, a rejestracja danych trwa zwykle 24-48 godzin.
- Po badaniu
- Po Echo serca: Zwierzę może wrócić do normalnych aktywności. W zależności od wyników lekarz może zalecić dalsze badania lub leczenie.
- Po EKG Holter: Jeśli elektrody były mocno przyklejone, może pozostać lekkie zaczerwienienie skóry, które powinno ustąpić w ciągu kilku dni. W razie potrzeby lekarz może zalecić dalsze leczenie na podstawie wyników.
- Możliwe powikłania
- Echo serca jest badaniem całkowicie bezpiecznym i nieinwazyjnym.
- Holter może powodować lekkie podrażnienie skóry w miejscu przyklejenia elektrod.
- W rzadkich przypadkach zwierzęta mogą próbować zdjąć urządzenie lub czuć się niekomfortowo.
Podsumowanie
Echo serca i EKG Holter to kluczowe badania w diagnostyce chorób serca u psów i kotów. Są bezpieczne, nieinwazyjne i dostarczają cennych informacji o pracy serca. Odpowiednie przygotowanie i spokój zwierzęcia mogą znacząco poprawić jakość uzyskanych wyników.