Zawartość koszyka

Alergie pokarmowe u psów to coraz częściej podnoszony problem, z którym borykają się nie tylko czworonogi i ich opiekunowie, ale także lekarze weterynarii oraz dietetycy zwierzęcy. Reakcja alergiczna na niektóre składniki diety może powodować nie tylko nieprzyjemne objawy ze strony układu pokarmowego, ale także uciążliwe problemy skórne czy przewlekłe stany zapalne.

Każdy opiekun psa powinien zapoznać się z podstawowymi informacjami dotyczącymi alergii pokarmowych u czworonogów, aby wiedzieć, na co zwrócić uwagę, żeby zapewnić swojemu pupilowi długie i szczęśliwe życie w zdrowiu. W tym wpisie przyjrzymy się najpopularniejszym alergenom w psich posiłkach, omówimy najczęstsze objawy alergii pokarmowych oraz przedstawimy kroki, które można podjąć w walce z alergią u psa.

Czym jest alergia pokarmowa u psa? Czym różni się od nietolerancji pokarmowej?

Alergia pokarmowa to nadmierna (niewspółmierna do bodźca) reakcja układu immunologicznego na składniki zawarte w pożywieniu — alergenami są najczęściej białka. Mówiąc najprościej, organizm zwierzaka traktuje alergen jako zagrożenie i uruchamia mechanizmy obronne (wytwarza przeciwciała), co prowadzi do wystąpienia objawów alergicznych.

Alergia pokarmowa i nietolerancja pokarmowa nie są terminami, które można stosować zamiennie. W przypadku nietolerancji nie mamy do czynienia z odpowiedzią immunologiczną. Nietolerancja wynika zazwyczaj z niezdolności organizmu do strawienia lub prawidłowego przetworzenia konkretnego składnika.

Najczęstsze alergeny w diecie psa

Choć każdy pies może być uczulony na inny składnik pożywienia, można wyróżnić kilka produktów, które najczęściej wywołują reakcje alergiczne u czworonogów. Alergie pokarmowe u psów najczęściej wywołują:

• Mięso kurczaka — niestety, choć mięso kurczaka jest lekkostrawne i bogate w białko, wywołuje u niektórych psów alergie. To jeden z najczęściej spotykanych alergenów w karmach. Warto wspomnieć o tym, że mięsa pokrewne do kurczaka, np. indyk, również mogą wywołać reakcję u psa uczulonego na białko kurczaka, ze względu na podobną budowę cząsteczek białka. Nie jest to oczywiście reguła, ale warto o tym wiedzieć.

• Wołowina — podobnie jak kurczak, często uczula i niestety jest bardzo popularnym składnikiem karm dla psów. Jeśli pies jest uczulony na wołowinę, mięsa innych przeżuwaczy (np. jagnięcina), również mogą wywołać reakcję alergiczną. Podobnie jak w wymienionym wyżej przykładzie z kurczakiem i indykiem, nie jest to reguła.

• Nabiał — to składnik istotny zarówno w kontekście alergii, jak i nietolerancji pokarmowej. Zawarte w mleku krowim białka (głównie kazeina) mogą uczulać, a laktoza, która jest cukrem, często nie jest poprawnie trawiona.

• Jaja — najczęściej uczulają substancje znajdujące się w białku (np. owoalbumina).

• Zboża — szczególnie te zawierające gluten, czyli m.in. pszenica, jęczmień, żyto.

• Rośliny bobowate, najczęściej soja.

• Barwniki, konserwanty i inne dodatki żywieniowe również mogą być substancjami alergizującymi.

Czym objawia się alergia pokarmowa u psa?

Objawy alergii pokarmowej mogą być różnorodne. Najczęstsze symptomy alergii pokarmowej u psa można zaklasyfikować do kategorii „reakcje skórne”. Objawy skórne obejmują m.in.: intensywny świąd (psiak niestety nie potrafi powiedzieć właścicielowi, że go odczuwa, ale z pewnością jest on zauważalny — zwierzak nieustannie się drapie), zaczerwienienia i podrażnienia skóry, wypadanie sierści (na skutek drapania i nie tylko), infekcje skórne i nawracające stany zapalne. Mogą pojawić się także objawy ze strony układu pokarmowego, m.in. biegunki, wymioty, wzdęcia i nadmierne gazy.

Do diagnozy alergii pokarmowej często doprowadza obserwacja niecodziennych zachowań u psa — wspomniane wcześniej intensywne drapanie, częste potrząsanie głową mogące świadczyć o infekcji ucha, nadmierne lizanie łap, drażliwość. Jeśli jesteś szczęśliwym opiekunem psa, zwracaj uwagę na wszelkie odstępstwa od rutyny i normalnych zachowań oraz zgłaszaj je lekarzowi weterynarii — nawet najmniejsze wskazówki mogą pomóc postawić prawidłową diagnozę.

Jak poradzić sobie z alergią pokarmową u psa?

W procesie diagnozowania alergii pokarmowej weterynarz na pewno zaleci dietę eliminacyjną, która pomaga zidentyfikować uczulające składniki. Polega ona na wykluczeniu dotychczas podawanej karmy i zastąpieniu jej pożywieniem opartym na jednym rodzaju białka i jednym źródle węglowodanów. Dopuszcza się jedynie minimalną suplementację (np. tylko witaminą E).

Dieta eliminacyjna nie może być oparta o te same białka i węglowodany, które pies wcześniej jadł często — najlepiej zastosować składniki, które wcześniej w ogóle nie były obecne w diecie pupila. W dzisiejszych czasach może się to okazać trudnym zadaniem ze względu na ogromną ilość smaczków, którymi dokarmiamy psy oraz ze względu na długie i mieszane składy karm.

Jeśli znalezienie białka, którego pies nigdy nie spożywał, jest trudne, sięga się po białko, które pojawiało się w jego diecie najrzadziej.

Taka dieta powinna być utrzymana przez 2-2,5 miesiąca. Po tym okresie zaczyna się wprowadzać nowe składniki, w dwutygodniowych odstępach. Najpierw dołącza się dodatkowe białko, później można wprowadzać inne dodatki. Jeżeli któryś z nowo wprowadzonych składników wywoła objawy alergii, należy go wycofać, poczekać aż objawy ustąpią i wprowadzić coś innego.

Z dietą eliminacyjną nierozerwalnie związana jest dieta domowa — ciężko jest znaleźć gotową karmę, która składa się tylko i wyłącznie z jednego źródła białka i węglowodanów, dlatego właściciele często muszą przygotowywać posiłki dla psa samodzielnie. Niektórzy opiekunowie czworonożnych alergików stosują w takiej sytuację dietę BARF opartą na jednym źródle białka, a inni decydują się na podawanie gotowanych posiłków. Należy pamiętać, że z dietą domową wiąże się sporo matematyki — trzeba obliczyć zapotrzebowanie kaloryczne zwierzaka i odpowiednio dostosować wielkość porcji. Takie żywienie wymaga ogromnego zaangażowania, obszernej wiedzy, samokontroli i prowadzenia dziennika żywieniowego. Warto wybrać się do dietetyka zwierzęcego, który precyzyjnie dobierze dietę i stworzy jadłospis.

W diecie przeznaczonej dla psów alergików, u których czynnik alergizujący został już jasno określony, najczęściej wykorzystuje się karmy, w których jest tylko jedno źródło białka — karmy monobiałkowe. Tego typu karmy zazwyczaj zawierają źródła protein, które rzadko występują w innych gotowych pokarmach, np. kozinę, koninę, mięso kangura czy pastę z owadów. Idealna karma dla alergika to nie tylko monobiałko — to także brak zbóż, barwników i konserwantów oraz dodatek substancji przeciwzapalnych i wspomagających układ immunologiczny, jak np. kwasy Omega-3, algi morskie, prebiotyki.

Kupując gotową karmę, nawet hipoalergiczną i monobiałkową, należy dokładnie przestudiować skład, aby nie wywołać nawrotu alergii.

Najlepsze kroki, które może podjąć opiekun psa z alergią pokarmową (oprócz podawania mu karmy hipoalergicznej), to zdobywanie wiedzy na temat żywienia psów oraz pozostawanie w kontakcie z dietetykiem zwierzęcym i lekarzem weterynarii.